کالای مرجوعی در گمرک:
دنیای تجارت همواره با سوالات متعددی برای واردکنندگان همراه است. یکی از دغدغههای رایج، موضوع کالای مرجوعی در گمرک است. تصور بسیاری از افراد، محدود به اجناس دست دوم و بازسازی شده است، اما این تعریف تنها بخش کوچکی از ماجرا را شامل میشود.
در این مقاله قصد داریم به طور کامل به بررسی انواع کالای مرجوعی، شرایط مرجوعی و مراحل ترخیص آن بپردازیم.
کالای مرجوعی در گمرک چیست؟
به طور کلی، کالای مرجوعی به کالاهایی اطلاق میشود که به دلایل مختلفی از سوی واردکنندگان به کشور مبدا بازگردانده میشوند. این دلایل میتواند شامل موارد زیر باشد:
* مشکل در بخشی از کالا
* آسیب دیدن کالا
* مغایرت کالا با سفارش
* نداشتن گواهی استاندارد
* فقدان گواهی بهداشت
* ممنوع بودن ورود کالا
* عدم انطباق کالا با مجوزهای مربوطه
* تصمیم صاحب کالا
انواع کالای مرجوعی:
1. کالاهای مرجوعی قبل از ترخیص: این دسته شامل کالاهایی میشود که به دلیل نقص مدارک، عدم تطابق با سفارش و یا به درخواست صاحب کالا، قبل از ترخیص به کشور مبدا بازگردانده میشوند.
2. کالاهای مرجوعی بعد از ترخیص: این دسته شامل کالاهایی میشود که پس از ترخیص و ورود به بازار، به دلیل نقص فنی، عدم تطابق با استانداردها و یا به درخواست صاحب کالا، به کشور مبدا بازگردانده میشوند.
شرایط مرجوعی کالا:
* کالا باید سالم و بدون نقص باشد.
* بسته بندی کالا باید سالم و بدون آسیب دیدگی باشد.
* تمام مدارک و مجوزهای مربوط به کالا باید موجود باشد.
* دلایل مرجوعی کالا باید به طور دقیق و مستند بیان شود.
* موافقت گمرک برای مرجوعی کالا باید اخذ شود.
مراحل ترخیص کالای مرجوعی:
1. ارائه درخواست کتبی به گمرک
2. ارائه مدارک و مستندات مربوط به کالا
3. کارشناسی و ارزیابی کالا توسط گمرک
4. پرداخت حقوق گمرکی و عوارض
5. اخذ مجوز خروج کالا از گمرک
نکات مهم:
* در صورت عدم ارائه مدارک و مستندات کامل، امکان مرجوعی کالا وجود نخواهد داشت.
* هزینههای مرجوعی کالا بر عهده صاحب کالا خواهد بود.
* در برخی موارد، امکان مرجوعی کالا به کشور مبدا وجود ندارد.
کالای مرجوعی در گمرک موضوعی پیچیده با ظرافتهای خاص خود است. آگاهی از انواع، شرایط و مراحل ترخیص این نوع کالا، به واردکنندگان کمک میکند تا در صورت نیاز، به طور صحیح و اصولی نسبت به مرجوعی کالا اقدام کنند.
موانع ترخیص کالا: چرا کالای شما در گمرک معطل میشود؟
ترخیص کالا فرآیندی پیچیده است که گاه با موانعی روبرو میشود. در این مقاله به بررسی عوامل موثر در عدم ترخیص کالا و راهکارهای رفع آنها میپردازیم.
دلایل عدم ترخیص کالا:
* گواهی استاندارد: عدم وجود این گواهی، به ویژه برای کالاهای مشمول استاندارد اجباری، مانع بزرگی در ترخیص خواهد بود.
* گواهی بهداشت: برای کالاهای مرتبط با سلامت، مانند مواد غذایی و دارویی، ارائه گواهی بهداشت الزامی است.
* گواهی قرنطینه: برای کالاهای نباتی و حیوانی، اخذ گواهی قرنطینه جهت تضمین سلامت و بهداشت آنها ضروری است.
* ممنوعیت ورود کالا: برخی کالاها به دلیل مسائل امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و … ممنوع الورود هستند و ترخیص آنها امکانپذیر نیست.
* عدم انطباق با سفارش: در صورت مغایرت کالای وارد شده با مشخصات و ویژگیهای سفارش، صاحب کالا میتواند آن را مرجوع کند.
* تصمیم صاحب کالا: گاه به دلایل شخصی، صاحب کالا از ترخیص کالای خود منصرف میشود.
مزایای مرجوعی کالا:
* معافیت از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و عوارض
* عدم پرداخت هزینههای گمرکی
نکات مهم:
* کالای مرجوعی جزو واردات و صادرات قطعی کشور محسوب نمیشود.
* ارجاع کالا به خارج فقط از طریق مجاز مرزها امکانپذیر است.
* مدت زمان مجاز برای مرجوعی کالا: 4 ماه از تاریخ ورود به مرز یا تا زمان فروش نرفتن کالا
آگاهی از عوامل عدم ترخیص کالا و مراحل مرجوعی آن، به صاحبان کالا در تجارت بینالملل کمک میکند تا با چالشهای کمتری روبرو شده و فرآیند ترخیص را به طور صحیح و اصولی انجام دهند.

تفاوت کالای مرجوعی و کالای برگشتی در گمرک
در دنیای تجارت بینالملل، آشنایی با اصطلاحات گمرکی از اهمیت بالایی برخوردار است. دو اصطلاح رایج در این زمینه، کالای مرجوعی و کالای برگشتی هستند که با وجود شباهت ظاهری، تفاوتهای اساسی دارند. در این مقاله به بررسی این دو مفهوم و تمایز آنها میپردازیم.
کالای برگشتی:
* تعریف: کالای برگشتی به کالایی اطلاق میشود که به طور موقت از کشور خارج شده و پس از مدتی به گمرک کشور مبدا بازگردانده میشود.
* هدف از صادرات موقت: تعمیر، شرکت در نمایشگاههای بینالمللی، تکمیل و …
* مدت زمان: موقت و با مهلت مشخص
* مسیر: در مسیر صادرات موقت بررسی میشود.
* ارزش: براساس هزینه تعمیر یا تکمیل کالا تعیین میشود.
کالای مرجوعی:
* تعریف: کالای مرجوعی به کالایی گفته میشود که پس از ورود به کشور، به دلیل عدم مجوز، ممنوعیت و یا عدم تطابق با مجوزهای مربوطه، امکان ترخیص پیدا نکرده و به کشور مبدا بازگردانده میشود.
* وضعیت ترخیص: قابل ترخیص نیست.
* مدت زمان: تا زمانی که به فروش نرسیده باشد، قابل مرجوعی است.
* مسیر: در مسیر واردات بررسی میشود.
* هزینهها: شامل عوارض، حقوق گمرکی و سود بازرگانی نمیشود.
تفاوتهای کلیدی:
* مسیر: کالای برگشتی در مسیر صادرات موقت و کالای مرجوعی در مسیر واردات قرار دارد.
* هدف: کالای برگشتی برای تعمیر، نمایشگاه و … به طور موقت صادر میشود، اما کالای مرجوعی به دلیل عدم مجوز، امکان ترخیص و ورود به کشور را ندارد.
* هزینهها: کالای برگشتی شامل حقوق گمرکی و … میشود، اما کالای مرجوعی از این هزینهها معاف است.
آگاهی از تفاوتهای کالای مرجوعی و کالای برگشتی به صاحبان کالا و فعالان اقتصادی در تجارت بینالملل کمک میکند تا در فرآیند ترخیص و صادرات و واردات کالا با چالشهای کمتری روبرو شده و امور گمرکی خود را به طور صحیح و اصولی انجام دهند.
چرا کالاها در گمرک مرجوع میشوند؟
دلایل متعددی برای مرجوع شدن کالا در گمرک وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
* ممنوعیت و غیرمجاز بودن کالا: ورود برخی کالاها به کشور به دلیل مسائل امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و … ممنوع است و در صورت ورود، مرجوع خواهند شد.
* نقص در مجوزهای ترخیص: عدم وجود یا نقص در مجوزهای لازم برای ترخیص کالا، مانند مجوز بهداشت، استاندارد و قرنطینه نباتی، منجر به مرجوع شدن آن میشود.
* عدم تطابق با اسناد و مدارک: در صورت مغایرت مشخصات کالای وارداتی با اسناد و مدارک ارائه شده، کالا به کشور مبدا مرجوع میشود.
* آسیب دیدن کالا: در صورت آسیب دیدن کالا در حین حمل و نقل یا به هر دلیل دیگر، صاحب کالا میتواند آن را مرجوع کند.
* عدم انطباق با سفارش: اگر کالای وارداتی با سفارش صاحب کالا مطابقت نداشته باشد، امکان مرجوعی آن وجود دارد.
شرایط مرجوعی کالا:
* تنظیم اظهارنامه در سامانه EPL: صاحب کالا باید با مراجعه به سامانه EPL و تنظیم اظهارنامه مرجوعی، نسبت به مرجوع کردن کالای خود اقدام کند.
* پرداخت هزینههای گمرکی: صاحب کالا موظف به پرداخت هزینههای مربوط به خدمات گمرکی، انبارداری و … برای کالای مرجوعی است.
* ارائه تضمین: در برخی موارد، گمرک از صاحب کالا تضمین میگیرد که کالای مرجوعی را از کشور خارج کند.
* رعایت مهلت زمانی: صاحب کالا باید در مدت زمان مشخصی که در اظهارنامه قید شده، کالای مرجوعی را از مرزهای کشور خارج کند.
* دور اظهاری: امکان مرجوعی کالا بدون حضور فیزیکی صاحب کالا در گمرک و به صورت دور اظهاری نیز فراهم شده است.
نکات مهم:
* خارج کردن کالای مرجوعی فقط از طریق مرزهای مجاز گمرکی امکانپذیر است.
* در صورت خلاف واقع بودن اظهارات در اظهارنامه مرجوعی، جریمه در نظر گرفته خواهد شد.
آگاهی از دلایل مرجوعی کالا و شرایط آن به صاحبان کالا و فعالان اقتصادی در تجارت بینالملل کمک میکند تا در صورت نیاز به مرجوع کردن کالا، فرآیند آن را به طور صحیح و اصولی انجام دهند.
چرا کالاها در گمرک متروکه میشوند؟
کالای متروکه به کالایی اطلاق میشود که پس از گذشت مدت زمان قانونی، از گمرک ترخیص نشده و در انبارهای گمرک باقی میماند. این اتفاق میتواند برای کالاهای وارداتی و صادراتی رخ دهد و قوانین مربوط به آن برای هر دو نوع کالا یکسان است.
دلایل متروکه شدن کالای وارداتی:
* عدم مراجعه صاحب کالا به گمرک:
* نبود مدارک و اسناد کامل
* نداشتن مجوزهای لازم
* نداشتن مجوزهای بهداشت و استاندارد
* مشکلات مربوط به خود کالا:
* آسیب دیدن کالا
* عدم تطابق با اسناد و مدارک
* فاسد شدن کالا
دلایل مرجوعی شدن کالا:
* غیرمجاز بودن و ممنوع بودن کالا
* نقص در مجوزهای مربوط به ترخیص
* نداشتن گواهیهای بهداشتی و استاندارد
* نداشتن گواهی قرنطینه نباتی
* آسیب دیدن کالای وارداتی
* عدم تطابق کالا با سفارش
عواقب متروکه شدن کالا:
* تلف شدن و از بین رفتن کالا
* ضایع شدن سرمایه صاحب کالا
* اشغال فضای انبارهای گمرک
* محدودیت در ترخیص کالاهای بعدی
راهکارهای جلوگیری از متروکه شدن کالا:
* کسب اطلاعات کامل در مورد قوانین و مقررات گمرکی
* تهیه و تکمیل مدارک و اسناد مورد نیاز
* دریافت مجوزهای لازم
* انجام تشریفات گمرکی در اسرع وقت
* بیمه کردن کالا
متروکه شدن کالا در گمرک، اتفاقی ناخوشایند با پیامدهای منفی برای صاحب کالا و گمرک است. آگاهی از دلایل متروکه شدن و مرجوعی کالا و راهکارهای جلوگیری از آن، به صاحبان کالا و فعالان اقتصادی در تجارت بینالملل کمک میکند تا از بروز این مشکل پیشگیری کرده و فرآیند ترخیص کالا را به طور صحیح و اصولی انجام دهند.
مرجوع شدن کالاهای ممنوع:
شرایط مرجوعی کالاهای ممنوع به این صورت است که:
* اخطار کتبی گمرک: در صورت اظهار کالای ممنوع برای ترخیص، گمرک به طور کتبی به صاحب کالا اخطار میدهد.
* ارجاع کالا: حداکثر تا 3 ماه، کالا به کشور مبدا ارجاع داده میشود.
* اعتراض صاحب کالا: صاحب کالا 2 ماه فرصت دارد تا به دادگاه اعتراض کند.
* پرداخت حقوق گمرکی: مرجوع شدن کالا با پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی انجام میشود.
* انتقال کالا: گمرک میتواند برای انتقال کالا، وسایل نقلیه و مأموران نظارت تعیین کند.
ورود موقت کالا:
* تعریف: ورود موقت به معنای ورود کالا برای مدت معین با تعلیق حقوق ورودی است.
* معافیت از حقوق ورودی: در صورت خروج مجدد کالا از کشور، معافیت از حقوق ورودی اعمال میشود.
* نمایشگاههای بینالمللی: برای شرکت در نمایشگاههای بینالمللی، ورود موقت کالا ضروری است.
* تضمین: تعهد نمایندگیهای سیاسی به عنوان تضمین پذیرفته میشود.
* مهلت استفاده: در پروانههای ورود موقت، مهلت استفاده از کالا قید میشود.
* معرفی کالا: در مهلت تعیین شده، کالا باید برای تحویل به خارج معرفی شود.
نکات مهم:
* مسئولیت حفظ و نگهداری کالا در زمان ورود موقت بر عهده صاحب کالا است.
* در صورت عدم خروج کالا در مهلت تعیین شده، حقوق ورودی و سود بازرگانی به طور کامل محاسبه و اخذ میشود.
تفاوت ارزش کالای برگشتی و مرجوعی در گمرک
اصطلاحات کالای برگشتی و کالای مرجوعی در امور گمرکی به دو نوع ارسال محصول با قوانین و ارزش متفاوت اشاره میکنند.
کالای برگشتی:
* تعریف: کالایی که به طور موقت برای تعمیر، تکمیل، شرکت در نمایشگاه و … به خارج از کشور صادر شده و پس از پایان مهلت پروانه موقت به داخل کشور بازگردانده میشود.
* مسیر: در مسیر صادرات موقت بررسی میشود.
* ارزش: براساس هزینه تعمیر، تکمیل و … تعیین میشود.
کالای مرجوعی:
* تعریف: کالایی که پیش از ترخیص از گمرک برای واردات قطعی یا موقت به دلایل مختلف به خارج از کشور بازگردانده میشود.
* مسیر: در مسیر واردات بررسی میشود.
* ارزش: شامل ارزش کالا، حقوق گمرکی، سود بازرگانی و … میشود.
تفاوتهای کلیدی:
* مسیر: کالای برگشتی در مسیر صادرات موقت و کالای مرجوعی در مسیر واردات قرار دارد.
* هدف: کالای برگشتی برای تعمیر، نمایشگاه و … به طور موقت صادر میشود، اما کالای مرجوعی به دلیل عدم مجوز، امکان ترخیص و ورود به کشور را ندارد.
* ارزش: ارزش کالای برگشتی براساس هزینههای انجام شده و ارزش کالای مرجوعی شامل تمام هزینهها و عوارض گمرکی میشود.
نکات مهم:
* کالاهای متروکه به کالاهای مرجوعی که در مهلت تعیین شده ترخیص نشدهاند، اطلاق میشود.
* آگاهی از قوانین گمرکی در خصوص کالای برگشتی و مرجوعی برای صاحبان کالا و فعالان اقتصادی ضروری است.
مهمترین قوانین امور گمرکی برای تاجران و بازرگانان
آشنایی با قوانین و مقررات گمرکی برای تاجران و بازرگانان فعال در حوزه تجارت ضروری است. این آگاهی به انجام مراحل گمرکی بدون مشکل و جلوگیری از بروز ضرر و زیان کمک میکند.
در این مقاله به برخی از مهمترین قوانین امور گمرکی میپردازیم:
مدت مجاز نگهداری کالا در انبارهای گمرکی:
* طبق ماده ۲۴ قانون امور گمرکی، مدت مجاز نگهداری کالا در انبارهای گمرکی 3 ماه است.
* با درخواست کتبی صاحب کالا و دلایل موجه، این مدت با تشخیص متخصصان گمرک و پرداخت هزینههای جاری انبار تا 2 ماه قابل تمدید است.
نگهداری کالاهای فاسد شدنی:
* اگر امکان نگهداری کالاهای فاسد شدنی یا کالاهایی که نگهداری آنها هزینه زیادی دارد در انبارهای گمرکی وجود نداشته باشد، باید بلافاصله پس از تخلیه و بارگیری به انبار مناسب منتقل شوند.
* مسئولیت انتقال کالا به عهده صاحب کالا و ناظر گمرکی است.
* در غیر این صورت، مرجع تحویل دهنده هیچ مسئولیتی نخواهد داشت.
کالای متروکه:
* تا زمانی که کالا به انتظار اعلام نظر قطعی گمرک در انبارهای گمرکی متوقف شده باشد، کالای متروکه محسوب نمیشود.
* اگر کالای ترخیص شده تا یک ماه از انبارهای گمرکی ترخیص نشود، مشمول مقررات کالای متروکه خواهد شد.
* این مدت زمان با موافقت مرجع تحویل گیرنده و گمرک قابل تمدید است.
ارزش گمرکی کالای صادراتی:
* ارزش گمرکی کالای صادراتی شامل قیمت فروش، هزینه بیمه، تخلیه و بارگیری، حمل و نقل و سایر هزینههای مرتبط با کالا میشود.
علاوه بر موارد ذکر شده، قوانین و مقررات دیگری نیز در امور گمرکی وجود دارد که تاجران و بازرگانان باید از آنها آگاهی داشته باشند.